(sıftəş navınə aşmardədəy)
Votedənim, asp, hə, qo, kəl bəbi əy əsəbi kardeədə, ənə əjəni, bo marde!
Votedənim, 10 sinnə ıştə yolə zoə peştisə jıqo pojə jəşbe, əğıli peştə tiyə i fəqərə beşəbe ıştə vırədə, 5 sor dojiku burə jəşe, bənə mori şəyə ekardışe, har mıolicədə beşe, təhəri bəştə oməy.
Da qılə nuperəsə kinonədə qıləyni tıləy (vite) de divijəzoə bə Sumqayit, Barzo mamu 6 sor ə kinə bə nez nahaştışe, 6 sor bədiqə de 4 qılə kinə nəvə dustbey, dəvət kardışe bə kə, vəyə kardışe, xəlğ haştışe bə ıştə təmşo!)
Hələ votedənim, ıştə amuzoə Şali Məhərrəmi kəş arıştışe bə i pojə, dəyən bəbolə merdi kə-bə həvatışe, xıyzonən peqətışe, beşe-şe bə Moğon Qəncəli, batxun be –mande əğonəy. Marde, dənkandışone ənə əyo.
Hələ əy votedənim, dənəşbe ji ləğə, kuəşbe hamsiyə Həybət, vindəşbe ın cıvon lıvedəni, jıqo zınəşbe mardə, əleləvuədə bə mu kardəşbe, əncəx Həybət mardənıbe, bəştə oməbe, zəminədə beşəbe-oməbe bə kə.
Hələ votedənim, Soltanboli qəp jəydə:
-Əmə dıkəs (az de Həybəti) aləfə şələ dəvastəmonbe, oməbimon bə Həybəti soy rəsəbimon. Sıftə Həybət petəxəy bə xandəxi sə, ovaşte bə ıştə so, ısət az ovaşdım. Bənem i kəs çımı şələsə elaşkə-eqətışe mı, ha zu jəydəm, bənem şələ omedəni. Iştən bəştə votıme:
-In toykiyə şəvədə çımı şələ eqətəkəs kiyebu? Cınebu?
Bərk tarsəym, ijən jəme zu, bə xandəx petəxım, bənem ijən şələ noməy. Ak-ovi dılədə tars-larz conədə şodome şələ, jəme ziqqə:
-Zə, tı kişe, çımı şələ eqətə? Çımı dıl təkəy oxo, sədo bekəəni?!
Bənem ki bıbu çoke? Barzo mamu, mandə biar-biari sıreydə…
Əyən bıvotım ki, deştə nənə, deştə boon bəsə zəminisə, kaq-kijəsə, moğnəsə, əğılisə, mivə doysə, bə har çiysə dave əkəy, bəştə yolon do-dımjon ədəy. Əvoti:
-Bəmı peməvişən, bə çımı və beməşən, bancem şıməni, bəcuyem şıməni.
Aspədə eəvoy, bə həy peənışti, hədə eəvoy bə kələ ərəbə ənışti. De zəmin-osmoni bə canq be, 15 əğıli dədə be, hələ çanq qılə mardəbe…
Hələ əy votedənim ki, bə Rəhman miəllimi sə çe qulon vardışe.
Rəhmətşə Rəhmon bə məktəbən əşi, peşdərsi həyvonən oəqəti, bəvon məzədə aləfən əkırni. İ ruj şoyd bimon ki, Barzo mamo kəy vədə qəvə-qəvə omeyydə, şimon-vindımone ki, de Rəhmani qəvətasib kardeydə, bəy voteydə:
-Deçımı kuçə dəməvard, çıyo aləf məbə bə kə. Aləfı çımı qovonbıə məzəku bardeydəş, təyli bıkə bə ji.
Rəhmon dod-əmon kardeydə:
-In kuçə ıştı boçi beydə ki? Sovxozi ğandə kuçəye.
-Çımı kəy vəye, əve kuçə çımıne.
-Iştı qovon bıə məzəku vardedənim ki, Əzizi sahə marzonədə dıvəme.
-Dəxlış ni, əyni sovxozi məzəye, azən çə sovxozi qovonim. Çiyo dəməvard.
Rəhmon çə kuçəku oqarde-oməy də çəmə kuçə, pidəşbe çiyo dəvardi, Barzo mamu beşe bəçəy və, votışe:
-Çiyoən dəməvard, ıvırə çımı boəzoə kuçəye. Şələ təylikə bə ji, beşı-bışi.
Rəhmon oqarde, Vəsi xalə soyku qarde, pidəşbe de Zulfuğari səboni beşu-bışu. Barzo mamu vite, çəyoən çəy və qətışe, votışe:
-Çiyoən dəməvard, çı ovi vəy qəteədə, səbon soxteədə tı şirkət kardəni, əncəx çımı con beşə bı səboni ğandeədə. Səbon çımıne, çiyo dəməvard, şələ təylikə, beşi-bışi.
Alibəqi tov nıvardışe, (de Rəhmoni i məktəbədə ko kardedəbin, həmən deyəndı dustbin) vite bə səbon, mande çı dı nəfəri arədə, bə mamu votışe:
-Mamule, insoni kolə şıt diyəşe, tarsedəniş ki, ın miəllimi səbr peş bəbe, de yava, de dərqəzi dıço bəbe ıştı? Qıləy xun ebəqıniye ənə iyo?
-Zə, bımonədə ə dux heste, bə yava, bə dərqəzi dast bığandın? Şək bəmə şə? Hiç az bəy əmon bədom ki, əv bə yava, bə dərqəzi dast bığandi. Jıqo fikədə bıbu, nav əy çəy sə dumuttono peəsındıniyem… (Alibəq de təhəri Rəhmoni dəro ğandeydə, çe mamu şəriku co kardedə ə benəvo. Peşı har bəjən ın hodisə bə yod dənoədə əsəbin əbi, əvoti:
-Im odəm hozıə xunxoye, bə əsəb tojniyedə, çı koədə enerji səydə. Xıdo oqəti əməni çəy şəriku. Şəyton çəysə həzo kərə çoke!)
Alibəq deştə boə Rza həkəm mandəbin, de Barzo mamu ruxsəti, dı dılə mamu zəmini arədə bə so ro okırniyə bəbe. Əncəx bə çəmə so omə çəy roy səpe çanədə qulqulon bıən, dave-şave bıə, çiçon kardəşon ni ki, əmə bə zinhor boəmon, kəy peştono 1 km məsofədə bə so ro okırnəmon. İyo iqlə so dılədə 50 metrə məsofə bıə ın ro mande-mande ənədə məsofə çoknə hışk bıkəmon, ro bığandəmon? Bə odəmi jıqo zılm bey bəzıney? Həni çand kərə şikat bıə, lovə bıə, minnət bıə.
Diyə bıkən, ım odəmi çiç kardışe. Bə roy səpe molə təvilə dutışe, zəmin-osmon ru kardımone ki, jıqo ko nıkə. Əy votışe:
-Az şımə roy bıridənim ki? Kumə vədə dəvardey bəzıneyon.
Əmma har maşin, ərəbə, odəm dəvardeədə: əv bıbu, çəy kəxıvand bıbu, çəy avlodon bıbun, ğiyomət əkəyn ki, çəmə parçin jıqo be, çəmə molə kumə volo be. Bə ıştə kaq-kijəən bəsə bə roysə don doydəbin, ovə ləqən noydəbin. Votedə bimon:
-Ha mamu, ha mamjen, ha mamkinə, şımə i hektar soon heste, bışən- bə tərəfədə bo kijon don ekənən, ov bıdənən, həyvon dəvastənən. In ro boçi bo şıməro jıqo şin-şəkə bıə oxo? Əvotin:
-Xoş ni bo şımə, bışən ıştə kəy peştono ro okırnənən, də ro bışən.
-Oxo əmə kosib jiyedəmon, ənə ğəzənc nimone. Tı çəmə mamu, çoknə rəvo zınedəş, bəmə jıqo zılm bıbu. Oxo ın ro çəməən dədə-bobo soyku şeydə, oxo təyli tı doəni ki bəmə, dıqlə mamu zəmino baxşə co kardə bıə?!
Ha bıvot. Barzə mamu, yaən çəy xıyzon ıştə koədə bin. De har vositə de çəmə əsəbon hənək əkəyn. Dave-şave rost əkəyn. Bə çəmə so-bə omə odəmon bihurmət əkəyn. Ənədə ım mamu-ə mamu xəşəti vaxti, yaən çəvon vəfoti bəpeşt çəvon avlodon ənə çəmə ro çiyo-çəyo dəkırniyəşone, ısə əncəx qədə maşinon çəyo dəvardedən…
Həminə ro ən ve dəkırniyəkəs Mərzo mamu zoə Merzə amuzoəbe. Bə so ro okırniyə bıə 1972-də, bəvədə har dı nəfər mamuon xəşbin. Merzə amuzoə əsqərbe. In ro okırniyə bəpeşt əv əsqərətiku oməy, ıştənən deştə qıləy 16 sinninə ukrainkə kınə vardəşbe. Bə rujon ərəğ-çəxır hardeydəbe, bə şəvon burə jəydəbe, hardəyon pevardedəbe. Rəhmətşə mamjen vanq əkəy Alibəqi, əvən əşi saat-dı saat de Merzə əlyək əbi, əy aşiş kardə bəpeşt əvoy bə kə, əhıti. Imoni boçi nıvıştedəm?
Oxo ın ro okırniyədə sərostbe, yəni pani 4 metrə, dıozi 100 metrə, ıştənən bənə lineykə sərostbe, şat-şut nıbe. Eoron dəvarde-dəvarde ın ro bə morə peşt oqarde. Şat-şurbe, qıləy yolə maşin çiyo dəvarde nızınəy. Xəbə səmone:
(hestışe idomə)
Bayrami Allahverdi
Masalli, Mahmudavar